W dniu 9 lutego 2023r. Sejm RP przekazał Prezydentowi oraz Marszałkowi Senatu uchwaloną dnia 8 lutego 2023r. Ustawę o zmianie ustawy – Kodeks Pracy oraz niektórych innych ustaw. Nowe przepisy mają wejść w życie na wiosnę.
Zmiany Kodeksu Pracy wejdą w życie na skutek wdrożenia do polskiego porządku prawnego postanowień dwóch dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady (UE):
1) 2019/1152 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej;
2) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającej dyrektywę Rady 2010/18/UE.
Na naszym blogu opisywaliśmy już zmiany dotyczące pracy zdalnej, kontroli trzeźwości a także zmiany w obrębie uregulowań dotyczących szkoleń pracowniczych. W dniu dzisiejszym przyjrzymy się przepisom związanym ze urlopami rodzicielskimi.
URLOP RODZICIELSKI W WYMIARZE 41 LUB 43 TYGODNI
Przypominamy, że długość urlopu rodzicielskiego jest uzależniona od tego, ile dzieci przyszło na świat podczas jednego porodu. Urlop rodzicielski rozpoczyna się od 21. tygodnia od dnia narodzin dziecka i trwa:
- 32 tygodnie, w przypadku urodzin jednego dziecka,
- 34 tygodnie, w przypadku ciąży mnogiej.
O ile urlop macierzyński przysługuje wyłącznie matce dziecka, o tyle urlopem rodzicielskim mogą obecnie dowolnie dzielić się oboje rodzice. Oznacza to, że ojciec może wykorzystać cały urlop, jego część lub przekazać całość opieki nad dzieckiem jego matce.
Nowelizacja Kodeksu Pracy wprowadzi zmiany w tym zakresie, wynikające z unijnej dyrektywy. Długość urlopu rodzicielskiego zostanie wydłużona z 32 tygodni do 41 tygodni w przypadku narodzin jednego dziecka oraz z 34 do 43 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka. Dodatkowy czas ma zostać wprowadzony z myślą o ojcach, którzy będą mogli przeznaczyć go na opiekę nad swoim dzieckiem. Treść znowelizowanego art. 1821a. § 1. Kodeksu Pracy przyjmie postać:
“Pracownicy – rodzice dziecka mają prawo do urlopu rodzicielskiego w celu sprawowania opieki nad dzieckiem w wymiarze do:
1) 41 tygodni – w przypadku, o którym mowa w art. 180 § 1 pkt 1;
2) 43 tygodni – w przypadkach, o których mowa w art. 180 § 1 pkt 2–5.”
Urlop rodzicielski w wymiarze 9 tygodni przysługiwać będzie każdemu z pracowników-rodziców a prawa tego nie będzie można przenieść na drugiego z nich:
art. 1821a. § 4. Kodeksu Pracy:
“Każdemu z pracowników – rodziców dziecka przysługuje wyłączne prawo do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego z wymiaru urlopu określonego w § 1 i 2. Prawa tego nie można przenieść na drugiego z pracowników – rodziców dziecka.”
Istotną zmianą jest również planowany tzw. urlop „za życiem”, który obejmować będzie rodziców dziecka nieuleczalnie chorego, trwający 65 lub 67 tygodni w zależność od liczby urodzonych dzieci.
art. 1821a. § 2. Kodeksu Pracy:
“Pracownicy – rodzice dziecka posiadającego zaświadczenie, o którym mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”, mają prawo do urlopu rodzicielskiego w celu sprawowania opieki nad tym dzieckiem w wymiarze do:
1) 65 tygodni – w przypadku, o którym mowa w art. 180 § 1 pkt 1;
2) 67 tygodni – w przypadkach, o których mowa w art. 180 § 1 pkt 2–5.”
ZWIĘKSZENIE WYSOKOŚCI ŚWIADCZENIA ZA OKRES URLOPU RODZICIELSKIEGO
Zgodnie z obowiązującymi przepisami Ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie chorobowy i macierzyństwa (zwana dalej Ustawą) przyznają świadczenie za okres urlopu macierzyńskiego oraz rodzicielskiego wg następujących wysokości:
- 100% podstawy świadczenia za okres urlopu macierzyńskiego (20 tygodni) oraz okres 6 tygodni urlopu rodzicielskiego
- 60% podstawy świadczenia za okres 26 tygodni urlopu rodzicielskiego
Planowana nowelizacja Ustawy przyniesie zmiany w art. 31 ust. 2, który otrzyma brzmienie:
“Miesięczny zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego wynosi 70% podstawy wymiaru zasiłku.”
Zmiana ta spowoduje prawo do zasiłku macierzyńskiego oraz rodzicielskiego ustalonego w wysokości:
- 100% za cały okres urlopu macierzyńskiego oraz 70% podstawy wymiaru zasiłku podczas przebywania na urlopie rodzicielskim.
- 81,5% podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego – zarówno w przypadku urlopu macierzyńskiego, jak i rodzicielskiego. Istotne w tym przypadku jest jednak spełnienie warunku złożenia w ciągu 21 dni od urodzenia dziecka wniosku o wypłacenie zasiłku macierzyńskiego w obu tych okresach.
Źródło:
Pingback: UMOWA O PRACĘ - KODEKS PRACY 2023