ZMIANA PARADYGMATU PROCESOWEGO

Artykuł 12 procedowanej ustawy wprowadzić ma zmianę w art. 83 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych o treści:

„w art. 83 po ust. 7 dodaje się ust. 8 i 9 w brzmieniu:

• 8. Jeżeli z dowodów zgromadzonych w toku postępowania wynikają wątpliwości, co do istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, z którym związane są skutki na gruncie ubezpieczeń społecznych, Zakład przed wydaniem decyzji występuje do sądu powszechnego o ustalenie istnienia lub nieistnienia tego stosunku prawnego lub prawa i zawiesza postępowanie do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy.
• 9. Do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy Zakład nie wywodzi skutków prawnych dla ubezpieczonego.”

Zmiana polega na tym, że w sprawach, w których kluczowe jest ustalenie czy płatnika i ubezpieczonego łączy istotny z perspektywy ubezpieczeń społecznych stosunek prawny (np. stosunek pracy, umowa zlecenie czy umowa o dzieło), Zakład Ubezpieczeń Społecznych zamiast rozstrzygać tę kwestię samodzielnie, wystąpi do sądu o ustalenie, czy taki stosunek rzeczywiście istnieje.

Jak czytamy w uzasadnieniu zmian:

Przyjęcie zaproponowanych zmian skutkować będzie tym, że w razie powzięcia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych wątpliwości, co do istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, z którym związane są skutki na gruncie ubezpieczeń społecznych (np. kwestia istnienia stosunku pracy), to Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie musiał wystąpić do sądu powszechnego, by ten rozpoznając powództwo Zakładu ustalił istnienie lub nieistnienie tego stosunku prawnego lub prawa. W tej sytuacji, to na Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych ciążyć będzie obowiązek udowodnienia swoich twierdzeń. 

Do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy przez sąd powszechny postępowanie prowadzone wcześniej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie zawieszone, a Zakład nie będzie mógł wywodzić skutków prawnych dla ubezpieczonego.