ŚWIADCZENIE URLOPOWE – KOMU PRZYSŁUGUJE?
Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych tworzą pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku, co najmniej 20 i mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, tworzą zakładowy fundusz świadczeń socjalnych na wniosek zakładowej organizacji związkowej.
Pracodawcy, zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, z wyjątkiem pracodawców prowadzących działalność w formie jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych, mogą:
- tworzyć fundusz do wysokości i na zasadach określonych w ustawie lub
- wypłacać świadczenie urlopowe.
Należy podkreślić, że każdy pracodawca pozabudżetowy, niezależnie od stanu zatrudnienia, może zrezygnować z tworzenia ZFŚS lub wypłaty świadczenia urlopowego. Procedura rezygnacji z wypłacania świadczenia urlopowego lub tworzenia ZFŚS jest odmienna w zależności od stanu zatrudnienia:
- Jeżeli na dzień 1 stycznia danego roku pracodawca zatrudnia poniżej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, ale jest zobowiązany do tworzenia regulaminu wynagradzania (tj. zatrudnia co najmniej 50 pracowników w ujęciu osobowym) – postanowienie o nietworzeniu ZFŚS i niewypłacaniu świadczenia urlopowego musi wprowadzić do tego regulaminu, chyba że posiada układ zbiorowy pracy. W takim przypadku dokonuje zmian w tym układzie. Zmiany w układzie zbiorowym pracy wymagają zgody zakładowej organizacji związkowej, która jest stroną układu i rejestracji zmiany (dokonanej w formie protokołu dodatkowego) w odpowiednim rejestrze układów. Zmiana regulaminu wynagradzania w zakresie rezygnacji z Funduszu i (lub) z wypłaty świadczenia urlopowego również wymaga zgody zakładowej organizacji związkowej lub, w razie jej braku, przedstawiciela pracowników.
- Jeżeli pracodawca zatrudnia na dzień 1 stycznia danego roku poniżej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty i nie ma obowiązku tworzenia regulaminu wynagradzania (co dotyczy pracodawców zatrudniających poniżej 50 pracowników w ujęciu osobowym) – rezygnacja z ZFŚS i (lub) z wypłacania świadczenia urlopowego następuje w trybie określonym w art. 3 ust. 3a ustawy o ZFŚS. Na podstawie tego przepisu, pracodawca musi przekazać pracownikom informację w sprawie rezygnacji z ZFŚS/świadczenia urlopowego w sposób zwyczajowo przyjęty w danym zakładzie, w pierwszym miesiącu danego roku kalendarzowego.
WYSOKOŚĆ ŚWIADCZENIA URLOPOWEGO OD 1 LIPCA 2023R.
11 sierpnia 2023r. weszła w życie Ustawa (Dz.U. z 2023 r. pod poz. 1586), na mocy której odmrożony został fundusz świadczeń socjalnych (o kolejne 2 lata) w stosunku do wielkości zaplanowanej na 2023r., co oznacza, że od wspomnianej daty podstawą do naliczanie odpisów na ZFŚS powinny być wartości z 2021 r. (umożliwia to przeznaczanie przez pracodawców wyższych środków na działalność socjalną);
Co to oznacza?
W okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2023 r. podstawą naliczania odpisów na ZFŚS było wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2019r. w wysokości 4.434,58 PLN, a w przypadku nauczycieli kwota bazowa obowiązująca w dniu 1 stycznia 2019 r. w wysokości 3.045,21 PLN
Od 1 lipca do 31 grudnia 2023 r. podstawą naliczania omawianych odpisów powinno zaś być wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2021 r. w wysokości 5.104,90 PLN, a w przypadku nauczycieli kwota bazowa obowiązująca w dniu 1 stycznia 2021 r. 3.537,80 PLN.
Wysokość odpisu podstawowego na ZFŚS od 1 lipca 2023. wynosi więc 1.914,34 PLN. Jest to równocześnie najwyższa kwota świadczenia urlopowego wypłacanego od tej daty, która w przypadku pracodawców decydujących się na tą formę wsparcia socjalnego pracowników pozwala na zwolnienie z wliczania wysokości świadczenia do podstawy składek społecznych. Przypominamy, że kwota wypłacanego świadczenia urlopowego nie korzysta ze zwolnienia z PDOF a więc stanowi przychód w rozumieniu tzw. Ustawy o PIT.